türkiye nin iklimi konu anlatımı

Comment Trouver Un Site De Rencontre 100 Gratuit. EĞİTİMLER 1516 Sıcak İklimler 1606 Ilıman ve Soğuk İklimler 2807 Taktiklerle Soru Çözümü - İklim Tipleri 1211 Türkiye'nin İklimini Etkileyen Faktörler 2244 Türkiye'nin İklim Elemanları 1722 Türkiye'nin İklim Tipleri 3413 Taktiklerle Soru Çözümü - Türkiye'nin İklimi Ünite Sonu Değerlendirme Testi TÜRKİYE’NİN İKLİMİ VE BİTKİ ÖRTÜSÜ Bu yazımızda Türkiye’nin İklimi konu anlatımını hazırladık. Türkiye’nin İklimi konusu ile ilgili KPSS ve TYT Sınavında her yıl ortalama 1 soru İklimi konu anlatımını çalıştıktan sonra Türkiye’nin İklimi çıkmış sorular ve test sorularını da çözmenizi tavsiye ederiz. Belirli bir yörede uzun süreli hava olaylarının ortalama durumuna iklim denir. İklimin Etkileri İklimin Doğal Özellikleri -Doğal bitki örtüsü -Toprak oluş ve çeşitleri -Hayvan Türleri -Akarsu akımı ve rejimi -Denizlerde tuz oranı -Yer şekilleri dış kuvvetler İklimin Beşeri ve Ekonomik Özellikler -Tarım ve Hayvancılık -Turizm, ulaşım -Konut tipi ve malzemesi – Nüfus dağılışı -Beslenme- giyim alışkanlıkları TÜRKİYE’NİN İKLİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Konum -Etrafındaki denizlerin etkisi -Etrafındaki karaların etkisi -Etrafındaki basınç merkezlerinin etkisi -Yer şekillerinin etkisi Yer Şekillerinin Etkisi Türkiye’nin yer şekilleri dağların uzanış yönleri, yükselti ve eğim yönünden coğrafi bölgelerde farklılıklar gösterir. Yükselti arttıkça sıcaklığın azalmasına bağlı olarak; -Tarım ürünlerinin olgunlaşma süresi artar. -Bir dağ yamacı boyunca bitki kuşakları oluşur. -Karların yerde kalma süresi artar. -Karasallık derecesinde artış görülür. -Dağların yüksek kesimlerinde kalıcı karlar görülür. Uzanış Yönü Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında dağlar kıyıya paralel uzanır. Bu nedenle; -Denizellik dar bir alanda etkilidir. -Kıyı ile iç kesimler arasında iklim farkı fazladır. -Yamaç orografik yağışları fazladır. Ege kıyılarında dağlar kıyıya dik uzanır. Bu nedenle; -Denizellik geniş alanda etkilidir. -Kıyılarla iç kesimler arasında iklim farkı azdır. -Yamaç orografik yağışları azdır. Durumu Türkiye’nin Kuzey Yarımkürede bir orta kuşak ülkesi konumunda bulunması dağ kuşaklarında güneye bakan yamaçların, kuzeye bakan yamaçlara göre güneşten daha fazla yararlanılmasına ve buna bağlı olarak daha fazla ısınmasına neden olmaktadır. Mutlak Konumun Etkileri Matematik konumun iklim özellikleri üzerindeki en önemli etkenlerden biridir. Türkiye Kuzey Yarım Küre’de ılıman kuşakta Orta Kuşak’ta yer alır. Güneş ışınlarının dik gelmemesi güneş ışınlarının geliş açısına bağlı olarak kuzeye gidildikçe sıcaklık ortalamaların düşmesi, hava kütlelerinin etkileri, genel rüzgarların etkileri matematik konumuna bağlıdır. Türkiye’de İklim Elemanları Türkiye’de Sıcaklık -Sıcaklık ortalamaları kuzeye gidildikçe azalır. Enlem -Sıcaklık ortalamaları doğuya gidildikçe azalır. Yükselti -Yıllık ve günlük sıcaklık farkları kıyılarda az, iç kesimlerde fazladır. denizellik-nemlilik -Genellikle kıyılar daha sıcaktır. Denizellik-karasallık -Dağların güney yamacı daha sıcaktır. bakı etkisi -Kış mevsiminde en sıcak yerler Akdeniz kıyılarıdır. enlem-denizellik -Yazın en sıcak yerler Güneydoğu Anadolu Bölgesidir. DİKKAT !!! Türkiye’de sıcaklığın dağılışında; -Enlem -Yükselti -Denizellik -Bakı özelliği -Yerşekilleri-dağların uzanışı etkilidir. DİKKAT !!! Sıcaklığın dağılışında temel faktör güneş ışınlarının geliş açısıdır. Güneş ışınlarının geliş açısı enleme, bakı etkisine,mevsime ve günün saatine bağlıdır. Türkiye’de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Gerçek Sıcaklık Bir merkezin bulunduğu yükseltideki sıcaklığıdır. İndirgenmiş Sıcaklık Merkez deniz seviyesinde kabul edilir. Ocak Ayı Ortalama Sıcaklıkları -Gerçek sıcaklık değerlerine göre ocak ayında bölgeler arası sıcaklık farkları fazladır. -Bütün kıyı kesimlerinde ortalama sıcaklıklar 0 derecenin üstündedir. -En sıcak yerler Akdeniz kıyılarıdır. Enlem-denizellik -En soğuk yerler Kuzeydoğu Anadoludur. Enlem-karasallık-yükselti-sibirya basıncı Ocak Ayı Ortalama Sıcaklık Değerleri; -Akdeniz kıyılarında 10°C -Ege kıyılarında 8/9 °C -Karadeniz ve Marmara Denizi kıyılarında 5/6 °C -Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 0°C -İç Anadolu Bölgesi’nin çoğu yerinde 0/ -5 °C -Doğu AnadoluBölgesi’nde -10/ -15 °C altındadır. Temmuz Ayı Ortalama Sıcaklıkları -En sıcak yerler Güneydoğu Anadolu Bölgesindedir. Enlem-karasallık-sıcak rüzgarlar -En soğuk yerler Kuzeydoğu Anadolu’dadır. Yükselti -Türkiye’nin en sıcak yerleri ile sıcaklığın en düşük olduğu yerler arasındaki fark 10°C’yi geçer. Temmuz Ayı Ortalama Sıcaklık Değerleri; -Akdeniz ve Ege kıyılarında 25/30 °C -Karadeniz ve Marmara Denizi kıyılarında 18/20 °C -Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 30/35 °C -İç Anadolu Bölgesi’nin çoğu yerinde 20/25 °C -Doğu AnadoluBölgesi’nde 10/15 °C arasındadır. DİKKAT!!! Türkiye’de don olaylarının sıcaklık dağılışına benzer en az don olayı Akdeniz kıyılarında görülür. Türkiye’de Basınç Basınç Atmosferde bulunan gazların yeryüzüne uygulamış olduğu kuvvete denir. -Türkiye’de yıl boyunca farklı basınç sistemleri etkili olmaktadır. Türkiye İklimi Üzerinde Etkili Olan Büyük Basınç Merkezleri -Asor Dinamik Yüksek Basınç Alanı -İzlanda Dinamik Alçak Basınç Alanı -Sibirya Termik Yüksek Basınç Alanı -Basra Termik Alçak Basınç Alanıdır. DİKKAT !!! Dinamik kökenli basınç merkezleri sürekli basınç merkezleridir ve Dünya’nın günlük hareketine bağlı olarak meydana gelir. Termik basınç merkezleri farklı ısınıp soğumaya bağlı olarak meydana gelir ve mevsimlik basınç merkezleridir. Kış Mevsiminde Basınç Sistemlerinin Etkileri -Kış mevsiminde İzlanda alçak basınç merkezi etkili olduğunda Atlas Okyanusu üzerindeki nemli-ılık hava kütlleleri batı rüzgarlarının etkisiyle Akdeniz, Balkanlar ve Karadeniz üzerinden Türkiye’ye gelir yağışlı ve ılık kış koşulları yaşanır. –Sibirya yüksek basınç merkezi etkili olduğunda nemli-ılık hava kütlelerinin Türkiye’ye gelmesini engeller; buna bağlı olarak soğuk ve kurak kış koşulları yaşanır. Yaz Mevsiminde Basınç Sistemlerinin Etkileri -Afrika’nın kuzeybatısında yer alan Asor yüksek basınç merkezi genişleyerek kuzeye ve doğuya kayar ve Türkiye’yi etkisi altına alır. Bu durumda Doğu ve Batı Karadeniz kıyıları ile Kuzeydoğu Anadolu dışında bütün Türkiye’de sıcak ve kurak koşullar yaşanır. Basra alçak merkezi de Asor yüksek basınç merkezi ile birlikte yaz sıcaklığı ve kuraklığını artırır. Türkiye’de Rüzgarlar Rüzgar Yüksek basınçtan alçak basınca doğru esen yatay yönlü hava hareketidir. -Türkiye, Orta Kuşak’ta yer aldığı için sürekli rüzgarlardan batı rüzgarlarının etkisi altındadır. -Türkiye’de kuzeyden esen rüzgarlar sıcaklığı düşürür. Güneyden esen rüzgarlar sıcaklığı yükseltir. enlem etkisi -Lodos ve kıble Akdeniz kıyılarında; -Karayel, Yıldız ve poyraz Karadeniz kıyılarında yamaç yağışlarına neden olur. DİKKAT !!! Yerel rüzgarlar ; Lodos, Kıble ,Kesişleme Samyeli , Karayel ,Yıldız ve Poyrazdır. Türkiye’de Yerel Rüzgarların Sıcaklığa Etkisi Sıcaklığı Yükselten Rüzgarlar -Lodos -Kıble -Kesişleme Samyeli – Fön rüzgarları Sıcaklığı Azaltan Rüzgarlar -Karayel – Yıldız – Poyraz – Etezyen Meltem Rüzgarları -Gece ve gündüz farklı yönlerden esen rüzgarlardır. -Kara ve denizlerin gün içinde farklı ısınma ve soğumalarına bağlı olarak meydana gelen günlük rüzgarlara kara ve deniz meltemleri denir. -Gündüz denizden karaya esen rüzgara deniz meltemi, gece karadan denize esen rüzgara kara meltemi denir. Türkiye’de Meltem Rüzgarları Görülmesinin Nedenleri -Yarımada olmamız. -Yer şekillerinin çeşitli olmayan olmasına bağlıdır. Engebeli olmamız NOT Ege’de deniz meltemine İMBAT denir. Fön Rüzgarları -Alçalan havanın sıcaklığı 100 m’de 1°C artırmasıdır. Fön Rüzgarları Görülen Yerlerde; -Karlar erken erir. -Sıcaklık ani artar. -Bitki örtüsü kurur. -Çığ,sel, taşkın riski artar. -Tarım ürünleri yanar. NOT !!! Anadolu’da fön rüzgarlarına “Bakır Sattıran Rüzgar” denilir. Avrupa’da ise “Türk fönü” ya da “Türk rüzgarı” denir. DİKKAT !!! Rize’de turinçgil yetişmesinde Fön rüzgarları etkilidir. DİKKAT !!! Yaz döneminde Ege Denizi’nde kuzeybatıdan esen Etezyen Rüzgarları serinletici etki yapar. Türkiye’de Nem Nem havadaki su buharıdır. Mutlak Nem -Hava içinde bulunan nemdir. -Sıcaklığa,deniz ve göl gibi buharlaşma kaynaklarına bağlıdır. -Türkiye’de genellikle kıyılarda yüksek, iç kesimlerde düşüktür. DİKKAT !!! Mutlak nemin en yüksek olduğu yer Akdeniz kıyılarıdır. DİKKAT !!! Sıcaklık ile mutlak nem arasında doğru orantı vardır. Sıcaklık arttıkça mutlak nem artar. Maksimum Nem -Belli bir sıcaklıktaki hava kütlesinin en fazla alabileceği nem miktarıdır. -Sıcaklığın yüksek olduğu yerlerde Akdeniz kıyılarında, yaz mevsiminde ise Güneydoğu Anadolu Bölgesinde en yüksektir. DİKKAT !!! Sıcaklık ile maksimum nem arasında doğru orantı vardır. Sıcaklık arttıkça maksimum nem artar. Bağıl Nispi Nem -Mutlak nemin maksimum neme oranına bağıl nem denir. % olarak ifade edilir. -Türkiye’de yaz mevsiminde bağıl nemin en düşük olduğu yer, Güneydoğu Anadolu Bölgesidir. Sıcaklık karasallık -Karadeniz kıyıları bağıl nemin en yüksek olduğu yerlerdir. DİKKAT !!! Bağıl nemin yüksek olduğu yerlerle yağışların fazla olduğu yerler paralellik gösterir. Bağıl nemin yüksek ve yağışların en fazla olduğu yerler Karadeniz kıyılarıdır. DİKKAT !!! Bağıl nem ile mutlak nem arasında doğru orantı, bağıl nemle sıcaklık arasında ters orantı vardır. Mutlak nem arttıkça bağıl nem artar, sıcaklık azaldıkça bağıl nem artar. Türkiye’de Yağış Oluşumlarına Göre Yağış Çeşitleri Cephe Yağışları Frontal -Sıcak ve soğuk hava kütleleri arasında meydana gelen cephe sistemlerine bağlı olarak meydana gelen yağışlardır. -Orta Kuşak’ta bulunmamızın sonucudur. -En çok Akdeniz ikliminin etkili olduğu alanlar ve çevresinde etkilidir. -Genellikle kış aylarında görülür. Yamaç Yağışları Orografik Yağışlar -Hava kütlelerinin yamaçlarda yükselmesi ve soğuması ile meydana gelen yağışlardır. -Karadeniz ve Akdeniz kıyılarındaki dağların denize bakan yamaçlarında görülür. -Yağış miktarı fazladır. DİKKAT!!! Yamaç yağışları en fazla Doğu Karadeniz kıyılarında görülür. Konveksiyonel Yükselim Yağışları -Zeminde ısınan hava hafifler ve yükselir. Yükselen havanın yükseklerde soğuması ile bağıl nem artar ve yağış meydana gelir. -En çok İç Anadolu Bölgesi’nde görülür ve genellikle öğleden sonraları görülen yağış olduğu için “kırkikindi” yağışları adı verilir. -Erzurum-Kars’ta yaz aylarında görülen yağışlar konveksiyoneldir. Yağışın En Fazla Olduğu Yerler -Yıldız Dağları bölümü,, -Doğu ve Batı Karadeniz kıyıları, -Antalya Körfezi çevresi -Nur Amanos Dağları -Menteşe Yöresi ve Toroslar -Güneydoğu Toroslar-Hakkari yöresidir. DİKKAT!!! Türkiye’de yağışların dağılışında en önemli etkenler denize göre konum ve yer şekilleridir. Türkiye’de En Az Yağış Alan Yerler -Tuz Gölü çevresi -Konya-Ereğli ovası -Ergene Havzası -Malatya ovası -Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin güney kısımları -Iğdır Ovası -Van Gölü çevresi Türkiye’de Yağış Rejimleri -Türkiye’de Karadeniz kıyıları hariç kalan yerlerde yağış rejimi düzensizdir. -Akdeniz ikliminden etkilenen alanlarda kışlar bol yağışlı yazlar kurak geçer. -İç Anadolu Bölgesi’nde ilkbahar mevsimi yağışlı -Doğu Anadolu Bölgesi’nde bazı yörelerde ilkbahar, bazı yörelerde kış mevsimi yağışlı, yazlar kuraktır. -Karadeniz kıyılarında yağış rejimi düzenlidir.her mevsim yağışlı, en yağışlı mevsim sonbahardır. -Erzurum-Kars Bölümü yaz mevsimi yağışlı, kış mevsimi ise en az yağışlı mevsimdir. DİKKAT !!! Türkiye’de yağışların en az olduğu bölge İç Anadolu Bölgesi, buharlaşma en fazla olduğu için en kurak bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesidir. NOT Türkiye’de yıllık ortalama yağış 640 mm civarındadır. En Yağışlı Mevsimler -Karadeniz Bölgesi- Sonbahar -Akdeniz Bölgesi -Kış -İç Anadolu Bölgesi – İlkbahar -Erzurum-Kars Bölümü – Yaz En Az Yağışlı Mevsimler -Karadeniz Bölgesi- İlkbahar -Akdeniz Bölgesi -Yaz -İç Anadolu Bölgesi – Yaz -Erzurum-Kars Bölümü – Kış Türkiye’de Görülen İklimler Türkiye’nin iklim özellikleri matematik ve özel konum etkilerine bağlı olarak bölgelere göre farklılıklar göstermekte ve buna bağlı olarak üç iklim bölgesine ayrılmaktadır -Akdeniz İklimi -Karadeniz İklimi -Karasal İklim Ilıman ve sert DİKKAT !!! Türkiye’de özel konum etkileri çeşitli iklimlerin görülmesine neden olmuştur. Akdeniz İklimi -Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Orta Kuşak sonucu -Yağış rejimi düzensizdir. -Görüldüğü Yerler; Marmara,Akdeniz, Ege, Güneydoğu Anadolu’nun batısı Antep,Urfa,Kilis -Yağışlar 900-1200 mm arasında değişir. -Yaz mevsiminde yüksek basınç alanının etkisiyle yağışlar azalmıştır. -Kış mevsiminde cephesel yağışlar etkilidir. -Akdeniz ikliminin tanıtıcı tarım ürünü zeytindir. -Bölgenin yıllık sıcaklık ortalaması 18-20 derecedir. DİKKAT !!! Ege kıyılarında dağlar kıyıya dik uzandığı için Akdeniz İkliminin etkili olduğu söylenebilir. Karadeniz İklimi -Yazlar serin ve yağışlıdır. -Yaz kuraklığı yoktur. -Yağış rejimi düzenlidir. -Görüldüğü Yerler;Karadeniz Bölgesi, Marmaranın kuzeyi -Türkiye’nin en yağışlı yerleri Karadeniz kıyılarıdır. Rize 2500 mm, Zonguldak 1250 mm, Samsun 719 mm. -En yağışlı mevsim sonbahardır. -Bölgenin yıllık sıcaklık ortalaması 13-15 derecedir. -Karadeniz İkliminin tanıtıcı tarım ürünü Fındıktır. DİKKAT !!! Akdeniz ve Karadeniz iklimleri, sıcaklık farkının az olması, yağışın fazla olması, nemli iklimler olmaları ve kış ılıklığının olması yönlerinden benzerdirler. Ancak Akdeniz ve Karadeniz iklimi birbirinden ayıran en önemli özellik yaz kuraklığıdır. Akdeniz’de yaz kuraklığı belirgindir. Karasal İklim Ilıman Karasal İklim -Bu iklim tipinin en belirgin özelliği yazların sıcak ve kurak, kışların soğuk ve kar yağışlı olmasıdır. -Ilıman Karasal İklim, Doğu Anadolu, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ile diğer iç kesimlerde ve Ergene Havzasında etkilidir. Bu bölgelerde yıllık sıcaklık farkları fazladır. -Doğal bitki örtüsü bozkırdır. -Karasal iklimin etkili olduğu yerlerde yıllık yağış miktarı 500 mm civarındadır. Sert Karasal İklim -Bu iklim tipi Türkiye’nin kuzeydoğusunda Erzurum-Kars-Ardahan ve çevresinde etkilidir. -Yazlar serin ve yağışlı kışlar çok uzun ve çok soğuktur. -Sıcaklık farkı en fazla olan iklimdir. -En fazla yağış yaz mevsiminde düşer. -Doğal bitki örtüleri çayırlardır. DİKKAT DİKKAT !!! Türkiye’nin en soğuk ve en karasal yerleri Erzurum-Kars Bölümü’dür. Bu özellikler denize uzaklık ve yükseklik ve enlem etkisine bağlıdır. Mikroklimalar Küçük İklimler -Çevresine göre dar bir alanda iklim özellikleri belirgin bir farklılık gösteren yörelere mikroklima yöresi denir. -Rize’de turunçgil yetişmesi – Fön rüzgarı -Artvin’de zeytin yetişmesi – Kışlar ılık yazlar kurak -Iğdır’da pamuk yetişmesi – Çevreye göre alçak ve kurak -Akdeniz’de muz yetişmesi – Kış ılıklığı -Karadeniz’de çay yetişmesi – Yıl boyu yağış-yıkanmış toprak TÜRKİYE’NİN İKLİMİ VE BİTKİ ÖRTÜSÜ KPSS ÇIKMIŞ SORULAR İÇİN TIKLAYINIZ. Ülkemizin iklim özelliklerini etkileyen faktörler ikiye ayrılır 1 Matematik Mutlak Konum 2 Özel Göreceli Konum Türkiye’nin Matematik Mutlak Konumu Türkiye; mutlak konumuna bağlı olarak Kuzey Yarım Küre’de, Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde ve orta kuşakta bulunur. Bu durumun etkileri şunlardır • Güneş ışınları hiçbir zaman dik açıyla düşmez. • Yıl boyunca Güneş ışınlarının yere düşme açısı çok değiştiği için dört mevsim belirgin olarak yaşanır. • Kuzeyden esen rüzgârlar, hava sıcaklığının azalmasına; güneyden esen rüzgârlar da hava sıcaklığının artmasına neden olur. • Dağların güney yamaçları, bakı özelliği taşıdığından diğer yamaçlara göre daha sıcaktır. • Akdeniz iklim kuşağında yer alır. • Kuzey Yarım Küre’de yer aldığı için sıcaklıklar genel olarak kuzeye doğru azalır. Türkiye’nin Özel Göreceli Konumu • Göreceli konum özelliklerine bağlı olarak ülkemizde iklim özellikleri kısa mesafelerde değişir. • Ülkemizin ortalama yükseltisi 1132 metre fazladır. • Yükselti batıdan doğuya doğru artar. Buna bağlı olarak kıyılardan iç kesimlere ve batıdan doğuya doğru sıcaklık azalır. • Dağların kıyıya uzanış şekilleri de ülkemizde iklimler üzerinde etkilidir. • Ülkemizin etrafındaki denizlerin etkisiyle kıyılarda denizel iklim, iç kesimlerde ise karasal iklim özellikleri yaşanır. Ülkemizde iklim elemanlarını sıcaklık, basınç ve rüzgârlar, nem ve yağış olmak üzere üç grupta inceleyeceğiz. Türkiye’de Sıcaklık Ülkemizde sıcaklık; genel olarak güneyden kuzeye enlem, kıyılardan iç kesimlere karasallık, batıdan doğuya yükselti doğru azalmaktadır. Ülkemizde nemin fazla olduğu kıyı kesimlerde günlük ve yıllık sıcaklık farkı azdır. Nemin az olduğu iç kesimlerde ise günlük ve yıllık sıcaklık farkı fazladır. Türkiye’de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı • En yüksek sıcaklıklar, Güneydoğu Anadolu ile Akdeniz ve Güney Ege kıyılarında görülür. • En düşük sıcaklıklar, Kuzeydoğu Anadolu ile Doğu Anadolu’da görülür. • Sıcaklık değerleri, Karadeniz kıyılarında denizelliğin etkisiyle Orta Anadolu ve Doğu Anadolu’ya göre daha yüksektir. Bu durum enlemin etkisine terstir. • Sıcaklık değerleri enlem etkisinden dolayı kuzeye doğru gidildikçe genellikle düşer. • Kıyılarda denizellik etkisinden dolayı iç kesimlere göre sıcaklık daha fazladır. • Batıdan doğuya doğru gidildikçe sıcaklık azalır. Çünkü yükselti ve karasallık artar. Türkiye’de Ocak Ayı Ortalama Sıcaklık Dağılışı • En düşük sıcaklıklar yükselti, enlem ve karasallıktan dolayı Kuzeydoğu Anadolu’da yaşanmaktadır. • En yüksek sıcaklıklar enlem ve deniz etkisinden dolayı Akdeniz kıyılarında yaşanmaktadır. Türkiye’de Temmuz Ayı Ortalama Sıcaklık Dağılışı • En yüksek sıcaklıklar enlem, karasallık ve güneyden gelen sıcak hava akımlarının etkisiyle Güneydoğu Anadolu’da yaşanmaktadır. • Bu dönemde en düşük sıcaklıklar enlem ve yükseltiden dolayı Kuzeydoğu Anadolu’da yaşanmaktadır. Türkiye’de Basınç ve Rüzgarlar Türkiye’yi Etkileyen Basınç Merkezleri Türkiye’de Rüzgarlar Ülkemiz, mutlak konumundan dolayı çoğunlukla batı rüzgârlarının etkisi altındadır. Üç tarafı denizlerle çevrili ve yer şekilleri engebeli olduğundan meltem rüzgârları da ülkemizde çok sık görülür. Ülkemizde Batı Anadolu kıyılarında deniz meltemine imbat, iç kesimlerde dağ meltemine dağ yeli adı verilir. Ayrıca Toroslar’ın ve Kuzey Anadolu Dağları’nın yamaçlarında fön rüzgârları etkilidir. Türkiye’de Nem Ülkemizde nem oranı, kıyı bölgelerimizde fazlayken iç kesimlere gidildikçe azalır. Nem oranının en fazla olduğu yer Karadeniz kıyıları iken en az olduğu yer ise Güneydoğu Anadolu’dur. Türkiye’de Yağış Türkiye’de yağış miktarı ve dağılışında; dağların kıyıya uzanış doğrultusu, yükselti, denize olan uzaklık, çevresindeki basınç merkezlerinin etkisi gibi faktörlerin etkisiyle belirgin değişimler yaşanır. Türkiye’de Ortalama Yağış Dağılımı admin Türkiye'de İklim Tipleri TÜRKİYEDE İKLİM TİPLERİ Türkiye kuzeydeki orta iklim tipleriyle, Güneydeki subtropikal iklim tipleri arasında, geçiş bölgesi diyebileceğimiz orta iklim kuşağı içindedir. Ilıman iklimlerin etkili olduğu bir kuşakta bulunmakla birlikte, yüzey şekillerinin çeşitliliği, deniz düzeyine göre yükseklik, kıyıya koşut dağ sıralarının uzanışı, denize yakınlık ve uzaklık gibi sebeplerle Türkiye’de iklim, bazı bölgesel değişiklikler gösterir. Türkiye’nin genel iklim şartları, bölgelerimizin iklim özellikleri ve mevsimlik hava tipleri iki etken grubuna bağlıdır. 1. Küresel etkenler 2. Coğrafi etkenler Türkiye’nin hava kütlelerine atmosferin genel sirkülâsyon sistemlerine, siklonik etkinliğine cephelere ve atmosferin yüksek seviyelerindeki olaylara göre konumu küresel etkenler adı altında toplanır. Türkiye 36-42 derece kuzey paralelleri arasında yer alan ve tümüyle Kuzey Yarı Küre’deki kıtaların batı kenarında görülen Akdeniz iklimi adı verilen bir makroklima alanı içinde ve bu iklimi oluşturan atmosfer olayların etkisindedir. Türkiye’nin bulunduğu kuşağın başlıca özelliği, yazın tropikal kökenli hava kütlelerinin, kışın nemli ve soğuk kutupsal hava kütlelerinin etkisi altında kalmasıdır. Ülkede yazların genellikle kurak ve sıcak, kışların soğuk ve yağışlı geçmesinin temel sebebi budur. Bu iki farklı hava kütlesi arasındaki kutupsal cephe, bu cephe boyunca meydana gelen siklonik etkinlikler ve bu etkinliklere bağlı yağış alanı yazın genel atmosfer sirkülâsyonun yer değiştirmesine bağlı olarak, Türkiye’nin kuzeyine çekilir. Bu durumda Türkiye, yağış sağlayan cephelerden uzak kalır ve kurak makroklima alanına gireruzun yaz kuraklığı. Oysa kışın kutupsal cephe, Güney’e ilerleyen kutupsal hava kütleleri ile birlikte çoğunlukla Akdeniz üzerindedir. Bunun sonucunda, Türkiye Kutupsal hava kütlesinin etkisine girer, sıcaklık düşer, siklonik etkinliklerle yağış alır. d e r s i m i z . c o m Coğrafi etkenler, Küresel etkenlerin belirlediği makroklima tablosunda bölgesel ve yöresel değişikliklere yol açarlar. Yükselti, dağların doğrultusu, yamaçların bakısı ve denize göre konum, Türkiye’nin iklim tipleri bakımından çeşitlenmesine yol açan, coğrafi etkenlerin başlıcalarıdır. Bütün bu etkenlere bağlı olarak ülkede genellikle dört iklim tipi görülür. Kuzeyde, her mevsim yağışlı Karadeniz iklimi DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN; Batı ve güneyde, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı Akdeniz iklimi DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN; İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu ile Ergene Havzası’nın orta kesiminde, yarı kurak bozkır iklimi DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN; Doğu Anadolu’da, kışları çok soğuk ve uzun yazları az çok yağışlı karasal iklim DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN. d e r s i m i z . c o m Bunların dışında çeşitli coğrafi etkenler yüzünden birbirinden farklı bir takım geçiş iklim tipleri de vardır. MARMARA GEÇİŞ İKLİMİ Marmara bölgesinde yıllık ortalama yağış tutarı 600-750 mm arasındadır. Yağış maksimumu kışa, minimumu yaza rastlar. Güneyden kuzeye doğru gittikçe yağışların arttığı ve yaz kuraklığının hafiflediği görülür. Bulutlu gün sayısı Ege ve Akdeniz kıyılarından daha çok Karadeniz kıyılarından daha düşüktür. Bağıl nem oranı yaklaşık % 71-75 dir. Rüzgâr yönü genellikle kuzeydoğu poyraz ve güneybatı lodos.Oldukça soğuk kışlar; kar yağışı ve don olağan, yaz kuraklığı kısa ve hafif. Türkiye'de İklim Tipleri sosyal bilgiler ders notu konu özeti çalışma notları özetler ders anlatım Karadeniz iklimi Akdeniz iklimi bozkır iklimi karasal iklim Henüz Yorum Yorumu Siz Yazabilirsiniz. Türkiye’de İklim ve Doğal Bitki ÖrtüsüTürkiye’de Görülen İklim TipleriTürkiye, matematik ve özel konumu nedeniyle çeşitli iklim tiplerinin görüldüğü bir ülkedir. Türkiye’de, çevresindeki denizlerin, kara kütlelerinin, basınç merkezlerinin, enlemin ve yeryüzü şekillerinin etkisiyle 3 ana iklim tipi belirmiştir. Ana iklim tipleri arasında her iki iklim tipinin de özelliğini taşıyan geçiş iklimleri İklimi Karadeniz İkliminin ÖzellikleriKaradeniz Bölgesi’nin kıyı kesimlerinde mevsim yağışlıdır. En çok yağış sonbahar ile kış aylarında görülen iklimler içinde yıllık yağış miktarı en fazla serin ve yağışlı, kışlar ılık ve yağışlı sıcaklık farkı oranı yüksek, güneşli gün sayısı iklimi yer şekillerinin farklılığı nedeniyle 3 alt tipe Karadeniz iklimi sıcaklık ve nem koşulları bakımından okyanusal iklime benzer. Bu iklim tipinde yağış miktarı dağların konumuna ve yükseltilerine bağlı olarak farklılık Karadeniz TipiDağların kıyıdan hemen sonra yükselmesi, uzanış yönleri ve bunların yağış getiren rüzgarlara dönük olması gibi etkenlerden dolayı Türkiye’nin ve bölgenin en yağışlı sıcaklık ortalaması 14°C – 15°COcak ayı sıcaklık ortalaması 7°CTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 23°CYıllık yağış miktarı 1500-2500 mmOrta Karadeniz TipiBu bölümde dağlar kıyıdan uzaklaştığı ve yükseltileri azaldığı için yıllık yağış miktarı sıcaklık farkları sıcaklık ortalaması 14°C – 15°COcak ayı sıcaklık ortalaması 7°CTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 23°CYıllık yağış miktarı 700 – 900 mmBatı Karadeniz TipiYaz ve kış sıcaklıkları Orta ve Doğu Karadeniz tipine göre biraz daha yağış miktarı, Orta Karadeniz’dekinden daha yağışı ile don olayı Doğu ve Orta Karadeniz’e göre daha sık sıcaklık ortalaması 13°C – 14°COcak ayı sıcaklık ortalaması 5°CTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 21°CYıllık yağış miktarı 1000-1500 mmKaradeniz İkliminin Doğal Bitki ÖrtüsüSıcaklık ve yağış koşulları gür ormanların ve ormanaltı florasının gelişmesini sağlamıştır. Ancak Orta Karadeniz Bölümü’nde yıllık yağış miktarının azalmasına bağlı olarak orman örtüsü Bölgesi Bitki KatlarıGeniş yapraklı ağaçlardan oluşan ormanGeniş ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanİğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanAlpin çayırlarAkdeniz İklimiAkdeniz İkliminin ÖzellikleriYazları sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı yağışı ve don olayı ender yağışlı mevsim kış, en kurak mevsim kuraklığı iklimi sıcaklık ortalamaları farklı olduğu için 2 tipe Akdeniz ikliminin etki alanı Akdeniz Bölgesi’nde Toros Dağları’nın varlığı nedeniyle dar, Ege Bölgesi’nde ise dağların kıyıya dik uzanması nedeniyle Akdeniz TipiAkdeniz ve Ege kıyılarında kıyıdan hemen sonra yükseldiği yerlerde yağış miktarı sıcaklığının en yüksek olduğu yerler Akdeniz sıcaklık ortalaması 18°C – 19°COcak ayı sıcaklık ortalaması 8°C – 9°CTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 28°C – 30°CYıllık yağış miktarı 750 – 1000 mmBozulmuş Akdeniz Tipi Marmara TipiGelibolu Yarımadası ile Güney Marmara kıyılarında daha yaygın olan bu iklim tipi, Trakya’nın büyük bir bölümünde de iklimi ile Karadeniz iklimi arasında geçiş özelliği farkı nedeniyle sıcaklık ortalamaları Asıl Akdeniz tipine göre yağışı ve don olayı Asıl Akdeniz tipine göre daha sık sıcaklık ortalaması 12°C – 15°COcak ayı sıcaklık ortalaması 5°C – 6°CTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 24°CYıllık yağış miktarı 600 – 800 mmUYARI Akdeniz İkliminin Marmara tipinde sıcaklıkların daha düşük olması, enlem farkı ve kuzeyden gelen rüzgarların etkisiyle açıklanır, Karadeniz ikliminin etkisiyle yaz yağışlarında artış İkliminin Doğal Bitki ÖrtüsüKısa, bodur ağaç ve çalılardan oluşan makilerdir. Maki bütün yıl boyunca yeşil yükselti sınırı enlemin etkisine bağlı olarak 700 – 800 mEge’de 400 – 500 mGüney Marmara’da ise 250 – 300 m’ İklimKarasal İklimin ÖzellikleriKuzey Anadolu ve Toros Dağları denizel etkilerin iç bölgelere girmesini zorlaştırdığı için iç kesimlerde iklim yağış miktarı az, sıcaklık farkları iklim, enlem ve yükselti farkı nedeniyle 3 tipe ayrılırUYARI Karasal iklimde yaz kuraklığının görülmesi, Akdeniz yağış rejiminin etkili olduğunu Anadolu Tipiİç Anadolu, İç Batı Anadolu, Göller Yöresi ve Ergene Havzası’nda sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlı yağışlı mevsim sıcaklık ortalaması 10°C – 12°COcak ayı sıcaklık ortalaması 2°C – 4°CTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 25°CYıllık yağış miktarı 250 – 500 mmGüneydoğu Anadolu TipiTürkiye’nin en sıcak iklim çok sıcak, kurak ve uzun, kışlar ılık, yer yer soğuk ve kısa kuraklığının en belirgin olduğu batısında kış yağışları, doğusunda ilkbahar yağışları sıcaklık ortalaması 15°C – 19°COcak ayı sıcaklık ortalaması 1°C – 2°CTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 30°C den yüksekYıllık yağış miktarı 400 – 700 mmDoğu Anadolu Tipi Yazın Yağışlı TipBölgenin yüksek bölümlerinde karasal iklim özellikleri daha çok soğuk, karlı ve uzun, yazlar serin, yağışlı ve kısa yağışlı mevsimler, yaz ve yağışı ve don olayı çok sık etkisiyle kar yağışı diğer bölgelere göre erken sıcaklık ortalaması 3°C – 6°COcak ayı sıcaklık ortalaması -12°C’den düşükTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 21°C – 22°CYıllık yağış miktarı 400 – 600 mmDoğu Anadolu Tipi Yazları Kurak TipBölgenin Çukurda kalan alanlarında Yukarı Fırat, Orta ve Yukarı Murat Bölümleri kış sıcaklığı biraz daha yüksektir. Ancak İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu tipine göre kışlar sert yağışları daha sıcak ve kurak iklim tipi yükseltisi düşük çöküntü ovalarında ve akarsularca derin yarılmış vadi tabanlarında sıcaklık ortalaması 12°C – 12°COcak ayı sıcaklık ortalaması -8°CTemmuz ayı sıcaklık ortalaması 25°C den yüksekYıllık yağış miktarı 300 – 500 mmKarasal İklimin Doğal Bitki Örtüsüİlkbahar yağışlarıyla yeşeren, yaz kuraklığı ile fazla boy atmadan sararan ve step bozkır adı verilen bitki örtüsü geniş yer kaplar. Step alanlarının bir bölümü yerlerde yer yer iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlar bulunur. Dağ doruklarına yakın yerlerde düşük sıcaklık nedeniyle dağ çayırları yer Step Bozkır Ağaçların tahrip edildiği alanlarda gelişen steplere antropojen step bozkır adı Coğrafya Konu AnlatımlarıTürkiye’de Turizm Konu AnlatımıTürkiye’de Ticaret Konu AnlatımıTürkiye’de Ulaşım Konu AnlatımıTürkiye’de Endüstri Konu AnlatımıTürkiye’de Madenler ve Enerji Kaynakları Konu AnlatımıTürkiye’de Ormancılık Konu AnlatımıTürkiye’de Hayvancılık Konu AnlatımıTürkiye’de Tarım ve Tarım Ürünleri Konu AnlatımıTürkiye’nin Ekonomisini Etkileyen Coğrafi Etmenler Konu AnlatımıGüneydoğu Anadolu Bölgesi Konu AnlatımıDoğu Anadolu Bölgesi Konu Anlatımıİç Anadolu Bölgesi Konu AnlatımıMarmara Bölgesi Konu AnlatımıEge Bölgesi Konu AnlatımıAkdeniz Bölgesi Konu AnlatımıKaradeniz Bölgesi Konu AnlatımıTürkiye’nin Coğrafi Konumu ve Özellikleri Konu AnlatımıTürkiye’de Nüfus ve Yerleşme Konu AnlatımıYerleşme Konu AnlatımıDünya’da Nüfus Konu AnlatımıGöller Konu AnlatımıOkyanuslar ve Denizler Konu AnlatımıBuzullar Konu AnlatımıRüzgar Aşındırmaları ile Oluşan Şekiller Konu AnlatımıKarstik Şekiller Konu AnlatımıYeraltı Suları ve Kaynaklar Konu AnlatımıAkarsular Konu AnlatımıJeomorfoloji – Dış Güçler ve Etkileri Konu AnlatımıJeomorfoloji – İç Güçler ve Etkileri Konu AnlatımıDünya’nın Oluşumu ve İç Yapısı Konu Anlatımıİklimin İnsan ve Çevre Üzerindeki Etkileri Konu AnlatımıTürkiye’de İklim ve Doğal Bitki Örtüsü Konu AnlatımıDünyada İklim ve Doğal Bitki Örtüsü Konu Anlatımıİklim Bilgisi “Yağış” Konu Anlatımıİklim Bilgisi “Nemlilik” Konu Anlatımıİklim Bilgisi “Rüzgarlar” Konu Anlatımıİklim Bilgisi “Basınç” Konu Anlatımıİklim Bilgisi “Sıcaklık” Konu AnlatımıAtmosfer ve Özellikleri Konu AnlatımıHarita Hesaplamaları Konu AnlatımıHaritalarda Yer şekillerinin GösterilmesiHarita Türleri Konu AnlatımıHarita Ölçeği Konu AnlatımıHarita Bilgisi Konu AnlatımıCoğrafi Konum Konu AnlatımıDünya’nın Hareketleri Konu AnlatımıDünyanın Şekli Konu AnlatımıCoğrafya Konu Anlatımı PDF indir

türkiye nin iklimi konu anlatımı